برای تهیه خوراک دام و طیور از چه موادی استفاده میشود؟
مواد مغذی مورد نیاز برای تهیه خوراک دام به 6 گروه اصلی تقسیم میشوند که شامل موارد زیر هستند:
- آب
- پروتئین خام
- چربی خام
- خاکستر خام
- الیاف خام
- NEF
- ویتامینها
- مواد معدنی
- سلولز
- همی سلولز
- اسیدهای آمینه
- انرژی قابل متابولیسم
- اسیدهای چرب
- انرژی قابل هضم
- چربی خام قابل هضم
- پروتئین خام قابل هضم
این مواد غذایی میتوانند غذای مورد نیاز دامهای شما را به یک خوراک مقوی و پر انرژی تبدیل کند و موجب افزایش شیردهی آنها و یا بهبود کیفیت گوشت آنها شود.
عوامل موثر بر کیفیت خوراک دام و طیور
برای تهیه خوراک دام فاکتورهای بسیار متنوعی وجود دارند که بر کیفیت آن میتوانند تاثیرگذار باشند. این فاکتورها به طور کلی شامل موارد زیر میشوند:
نوع و کیفیت مواد اولیه تشکیلدهنده خوراک پلت
همانطور که گفتیم مواد بسیار متنوعی برای تهیه خوراک دام مورد استفاده قرار میگیرد تا بتوان یک خوراک با کیفیت و با ارزش غذایی بالا تهیه نمود. با توجه به این موضوع، نوع و کیفیت مواد غذایی اولیهای که برای تهیه این خوراک مورد استفاده قرار میگیرند میتوانند تاثیر بسزایی بر کیفیت خوراک تهیه شده داشته باشد. برخی از فاکتورهایی که در رابطه با مواد اولیه میتوانند کیفیت خوراک را افزایش یا کاهش دهند، شامل موارد زیر میشوند:
- نوع گیاهی که در تهیه خوراک دام مورد استفاده قرار میگیرد: گیاهانی که برای تهیه خوراک دام استفاده میشوند از جمله علوفه و بقولات، میتوانند تفاوتهای بسیاری از نظر میزان مواد معدنی و مغذی با یکدیگر داشته باشند.
- به کار بردن قسمتهای مختلف یک گیاه: بخشهای مختلف گیاهی که مورد استفاده قرار میگیرد نیز میتوانند مواد معدنی متفاوتی داشته باشند. به عنوان مثال ساقههای گیاهان علوفهای انرژی قابل هضم، پروتئین و سایر مواد مغذی بیشتری داشته و الیاف خام آن کمتر است.
- میزان بلوغ گیاه هنگام برداشت: در گیاهان علوفهای بالغ، دیواره سلولی سلولهای ساقه لیگنین بیشتری دارد به همین دلیل ضخیمتر است. به همین دلیل ممکن است برخی بخشهای گیاه پس از رسیدن به بلوغ کامل، هضم سختتری برای دام داشته باشند.
- شرایط آب و هوایی و فصل: علفهایی که در مناطق گرمسیری رشد میکنند، قابلیت هضم کمتری نسبت به علوفه مناطق معتدل دارند. به همین دلیل میتوانند ارزش غذایی خوراک تولید شده را کاهش دهند.
- آلودگی مواد غذایی به قارچها: وجود میکروارگانیسمهای مختلف همچون باکتریها و قارچها میتوانند کیفیت خوراک دام را کاهش دهند. زمانی که مواد غذایی در معرض رطوبت، گرما و صدمات فیزیکی قرار گیرند، میتوانند به قارچ آلوده شوند. قارچها میتوانند پس از رشد بر روی گیاهان، ترکیبات ثانویه تولید کنند که برای حیوانات خطرناک بوده و موجب آسیب به اندامها و بخشهای مختلف بدن آنها میشوند.
- نحوه و شرایط نگهداری مواد اولیه: یکی از اصلیترین نکاتی که باید هنگام تهیه خوراک دام به آن توجه نمود، شرایط نگهداری از مواد اولیه است. مواد اولیه باید در شرایطی قرار گیرند فاسد نشده و دچار تغییرات ساختاری نشوند.
استفاده از افزودنیهای لازم
همانطور که گفتیم گیاهان مختلف میتوانند مواد مغذی متغیری داشته باشند، به همین دلیل ممکن است نتواند نیازهای دام را تامین نماید. در چنین شرایطی استفاده از مکملها و افزودنیهای مختلف هنگام تهیه خوراک دام، موجب میشود که تمام مواد مغذی مورد نیاز دامها تامین شود. از جمله مواد افزودنی که در تهیه خوراک دام مورد استفاده قرار میگیرند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چربیها و روغنها
- پودر ماهی
- پودر گوشت و استخوان
- ضایعات طیور مانند سر، پاها، چینهدان و …
- افزودنیهای حاوی مواد معدنی
فرآوری خوراک تهیه شده
یکی از مراحل فرآیند تهیه خوراک دام، فرآوری این خوراک است. در این مرحله خوراک تهیه شده برای هضم و جذب راحت توسط دام و حمل و نقل آسان، تغییراتی در شکل و اندازه این مواد ایجاد میشود و به دوش شکل مش و پلت در میآیند.
پلت کردن در واقع فرآیندی است که در آن خوراک پس از آسیاب شدن، در معرض بخار آب قرار گرفته و حالت خمیری پیدا میکند تا این مواد غذایی از منافذ دستگاه پلت زن عبور کرده و به اشکال مختلف در میآید. کیفیت و نحوه پلت کردن این مواد میتواند تاثیر بسزایی بر کیفیت خوراک تولید شده داشته باشد.
برای تولید پلت باید از دستگاه پلت به همراه سایر دستگاه ها و تجهیزات مناسب استفاده نمایید. برای خرید این ماشین آلات می توانید با مجموعه ایران صنعت تماس بگیرید.
مدت زمان ماندگاری
فاصله زمانی تولید خوراک دام تا زمان مصرف شدن آن توسط حیوان، تاثیر بسیاری بر کیفیت خوراک دام دارد. با توجه به این موضوع، باید توجه داشته باشید که این مدت زمان طولانی نشده و هنگام پلت کردن، مواد غذایی بیش از حد رطوبت نداشته و یا بیش از حد خشک نباشند تا بتوان برای مدت زمان مشخصی این خوراک را نگهداری نمود.
فرآیندهای تهیه خوراک دام
برای تهیه خوراک دام با کیفیت به طور کلی باید 6 مرحله را گذراند. این مراحل شامل موارد زیر میشوند:
- مرحله اول: خرد کردن مواد اولیه: در این مرحله ابتدا باید اندازه و سایز مواد کاهش پیدا کند تا با افزایش سطح آنها، ارزش غذایی خوراک افزایش پیدا کند این مرحله توسط دو نوع دستگاه انجام میشود: آسیاب چکشی و آسیاب غلتکی
- مرحله دوم: میکس یا مخلوط کردن مواد: این مرحله به این منظور انجام میشود که تمام مواد اولیه به خوبی با هم مخلوط شده و خوراک تهیه شده، از هر ماده غذایی به مقدار یکسان داشته باشد.
- مرحله سوم: پلت کردن خوراک دام: خوراک تهیه شده نرم است و برای مصرف و هضم راحت آن، باید پلت شود. پلت کردن مواد غذایی این امکان را برای دامداران و دامپروران فراهم میکند که بتوانند تمامی مواد غذایی مورد نیاز را در اختیار دامها قرار دهند و دام حق انتخاب برای خوردن یا نخوردن یک یا چند ماده غذایی نداشته باشد. در این شرایط تمام مواد مغذی به بدن دام منتقل میشود. در این فرآیند مواد غذایی تحت رطوبت و فشار قرار گرفته و به مواد غذایی فشرده شده تبدیل میشوند. برای آشنایی بیشتر با فرآیند پلت خوراک دام و دستگاه مخصوص آن، میتوانید به صفحه دستگاه پلت خوراک دام و طیور مراجعه نمایید.
- مرحله چهارم: خنک کردن پلتها: پس از پلت شدن مواد غذایی، باید دمای آنها کاهش پیدا کند که این فرآیند توسط خنککنندههای عمودی یا افقی استفاده میشود. این کار به پلتها کمک میکند که سختی آنها افزایش پیدا کرده و کیفیت آنها افزایش پیدا کند.
چگونه میتوان کیفیت مواد اولیه و خوراک دام را ارزیابی نمود؟
برای آنکه بتوان از کیفیت مواد اولیه و خوراک تهیه شده اطمینان پیدا کرد باید ترکیبات شیمیایی این مواد مورد بررسی و آنالیز قرار گیرند. برای آنکه بتوان میزان مواد مغذی، بازده تولیدی و عوامل محدودکننده هر ماده خوراکی را تعیین کرد، میتوان از 3 روش زیر استفاده نمود:
- روش تجزیه شیمیایی: در این روش از تجهیزات آزمایشگاهی و مواد شیمیایی برای ارزیابی استفاده میشود.
- روش تجزیه بیولوژیکی: در این روش برای بررسی کیفیت مواد غذایی از حیوانات استفاده شده و بر روی آنها آزمایش میشود.
- روش تجزیه میکروبیولوژیکی: در این روش میکروارگانیسمها برای ارزیابی کیفیت خوراک دام مورد استفاده قرار میگیرند.
دستگاههای تهیه خوراک دام را از کجا تهیه کنیم؟
ایران صنعت یک تولیدکننده برتر و فروشگاه معتبر در زمینه تولید و فروش انواع ماشینآلات صنعتی از جمله دستگاه پلت ساز و دستگاه آسیاب چکشی است که تمامی محصولات خود را با کیفیت بالا تولید کرده و با هزینه بسیار مناسب به فروش میرساند. شما میتوانید برای خرید دستگاه مورد نظر خود از ایران صنعت، با شمارههای موجود در سایت تماس گرفته و سفارش خود را ثبت نمایید.
مطالب مرتبط: